قسمت 1 : آیا انجام تست‌های سلامتی، اسکن‌ها و آزمایش‌های پرهزینه کار مفیدی است؟
در این برنامه همراه با مایکل موزلی با برخی از این آزمایش‌ها آشنا می‌شویم و شناخت خوبی درباره‌ی ارزش واقعی آزمایش‌های سلامتی و خوبی‌ها و مضرات آن به‌دست می‌آوریم.
با وجود آنکه ما انسانها امروزه به نسبت گذشته عمر طولانی‌تری داریم، اما هیچ‌گاه تا این اندازه نسبت به موضوع سلامتی وسواس و نگرانی نداشته‌ایم.
تعداد زیادی از ما برای اطمینان از سلامتی و کشف بیماری‌های مرگبارِ پنهان در بدنمان، تست‌های مختلفی انجام می‌دهیم. این کارها برای آن است که امیدواریم اگر نشانه‌های بیماری‌های غیرقابل درمان را زودتر کشف کنیم، احتمال درمان آنها را هم افزایش خواهیم داد.
آیا کشف زودهنگام نشانه‌های بیماری‌های خطرناک، فکر خوبی است؟
در این برنامه دکتر مایکل موزلی بعضی تست‌های سلامتی را که در دسترس قرار دارد، انجام می‌دهد. او برای انجام این تست‌ها در اولین قدم به سراغ بزرگترین قاتل انسان یعنی بیماری‌های قلبی می‌رود و برای این کار سی‌تی‌اسکن قلب انجام می‌دهد. اما آیا این هزینه‌ی زیاد واقعن ارزشش را دارد؟
پس از آن او تست سرطان روده انجام می‌دهد و درباره‌ی واقعیت‌های علمی مرتبط با تست سرطان پروستات و سینه تحقیق می‌کند.
سرانجام او به سراغ غربالگری ژنتیکی می‌رود که ادعا شده می‌تواند احتمال قرار داشتن افراد در برابر خطر بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون را تشخیص دهد. در ادامه دکتر موزلی تست جالبی را تجربه می‌کند که چگونگی روند پیر شدن فرد را نشان می‌دهد.
اما انجام این آزمایش‌ها احتمال روبرو شدن با چه خطراتی را در پی دارد؟
دکتر موزلی خیلی زود به این نکته پی می‌برد که این آزمایش‌ها مشکلات قابل توجهی به همراه دارند… در اسکن‌های مختلف، فرد در برابر تابش اشعه‌ها قرار می‌گیرد و حتا تست‌های ساده هم باعث افزایش اضطراب در فرد می‌شود.
اما شاید یکی از مهم‌ترین مشکلات، زیاده‌روی در این کار باشد، به این معنی که علائم بیماری‌هایی تشخیص داده شوند که در زندگی یک فرد هیچ گاه او را با مشکلی روبرو نخواهند کرد…
نکته‌ی نگران‌کننده این است که گاهی افراد کاملن سالم با انجام این آزمایش‌ها به افراد بیمار تبدیل و مجبور می‌شوند دارو مصرف کنند، یا جراحی و حتا شیمی‌درمانی شوند.
همه‌ی این موارد دکتر مایکل موزلی را به طرح این پرسش می‌رساند که آیا مضرات انجام تست‌های سلامتی بیشتر از خوبی‌های آن است؟
قسمت 2 : پس از سال ها ناکامی، تحقیق برای کشف درمان آلزایمر یک قدم انقلابی رو به جلو بود. در این برنامه با دانشمندان و بیمارانی دیدار می‌کنیم که به دنبال شکست این بیماری نابودکننده هستند.
آلزایمر از بیماری‌هایی است که در جهان ما – که مدام به جمعیتش افزوده می‌شود – به‌سرعت در حال گسترش است. چهل و چهار میلیون نفر از مردم در سراسر جهان به آلزایمر یا انواع دیگر زوال عقل مبتلا هستند.
در ده سال اخیر، میلیاردها دلار هزینه صرف تلاش برای ساخت آنتی‌بادی برای واکسینه کردن و یا حتا درمان این بیماری شده است اما تا به حال همه‌ی این تلاش‌ها بی‌نتیجه بوده است.
در این سال‌ها، شاهد پیشرفت‌هایی در زمینه‌ی مبارزه با این بیماری در چند جبهه بوده‌ایم. برای نخستین بار، حالا ما می‌توانیم اولین نشانه‌های این بیماری را تشخیص دهیم.
حالا درک ما از عواملی که باعث این بیماری می‌شوند، افزایش پیدا کرده. و در همان حال، داروهای جدیدی نیز کشف شده که نقش آنها در مبارزه با این بیماری با توسعه‌ی تکنیک‌های آزمایشگاهی، هر روز بیشتر نیز می‌شود.
در این فیلم با جنبه‌های گوناگون کارهایی که برای درمان این بیماری انجام می‌گیرد، آشنا می‌شویم؛ از دانشمندانی که به دنبال درمان بیماری در نخستین مرحله‌های پبشرفت آن هستند و محققانی که به دنبال کشف علت‌ها و عوامل این بیماری هستند تا دانشمدانی که در جست‌و‌جوی تاثیرات سبک زندگی و ژنتیک در خطر ابتلا به این بیماری هستند.
پس از سال‌ها ناکامی، حالا نخستین نشانه‌های پیروزی دیده می‌شود. این برنامه ما را با آخرین پیشرفت‌ها در زمینه‌ی تحقیق برای درمان ترسناک‌ترین بیماری جهان آشنا می‌کند.
قسمت 3 : آنتی‌بیوتیک‌ها سلاحی بسیار قوی برضد باکتری‌ها هستند، اما آنها در همان حال باعث به‌وجود آمدن مقاومت‌های آنتی‌بیوتیکی خطرناک نیز می‌شوند. در این برنامه با دانشمندانی دیدار می‌کنیم که به دنبال کشف راه حلی برای این مشکل هستند.
تقریبا تمام پزشکی مدرن متکی بر توانایی ما برای نابودی باکتری‌های خطرناک است، اما در طول سال‌ها، مصرف بی‌رویه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها باعث شده انواع مختلفی از باکتری‌هایی به وجود بیایند که در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند و برای از بین بردن آنها به آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تری احتیاج است.
این مقاومت‌های آنتی‌بیوتیکی در سراسر جهان منتشر شده‌اند و از لندن تا پاکستان و از عراق تا آمریکا، بیماران زیادی را در بیمارستان‌ها تهدید می‌کنند. همه‌ی این موارد ما را در شرایط خطرناکِ بازگشت به اوایل قرن بیستم قرار داده؛ جایی که بیماران زیادی در اثر ابتلا به سل یا قانقاریا – و نه سرطان! – جان خود را از دست می‌دادند.
در این برنامه به خط مقدم جنگ بر ضد باکتری‌ها خواهیم رفت: از غارهای باستانی در نیومکزیکو تا فاضلاب‌های شهر کراچی، این برنامه برجسته‌ترین شیوه‌های مبارزه با مقاومت آنتی‌بیوتیکی را نشان می‌دهد.
در این برنامه با ویژگی‌های قابل توجه آنتی بیوتیکی سوسک، گزینه‌های ژنتیکی برای نابود کردن مقاومت‌های آنتی بیوتیکی و همچنین تحقیق فراموش شده‌ی روسیه آشنا می‌شویم که ممکن است ما را به سلاح جدیدی در مقابل باکتری‌ها مجهز کند. و این سلاح چیزی نیست جز یکی دیگر از دشمنان بزرگ ما: ویروس‌ها.
قسمت 4 : داروهای ضد درد، آنتی بیوتیک‌ها، داروهای پایین آورنده‌ی کلسترول… داروهایی که خواص به ظاهر معجزه‌آسا دارند و ما را از درد و بیماری نجات می‌دهند، حالا بخشی از زندگی ما شده‌اند. اما چه قدر درباره‌ی قرص‌هایی که مصرف می‌کنید می‌دانید؟ و آیا به آنها اعتماد دارید؟
در این برنامه‌ی بی‌نظیر، نگاهی به صنعت داروسازی می‌اندازیم تا کشف کنیم داروها و قرص‌هایی که دنیای ما را تغییر داده‌اند، چطور ساخته می‌شوند و چرا روش‌هایی که پزشک‌ها داروها را تجویز می‌کنند ممکن است برای همیشه تغییر کند.
در این برنامه به داخل کارخانه‌های داروسازی می‌رویم تا ببینیم آیا کشف تاثیرات برخی از داروها ناشی از خوش اقبالی و به طور اتفاقی بوده؟
حقیقت این است که بعضی از داروها در ابتدا برای منظور دیگری ساخته شده بودند اما برخی از تاثیرات یا عوارض جانبی آنها بعدا کشف شده! مانند «ریتالین» که ابتدا داروی ضد افسردگی برای بزرگسالان بود اما حالا برای اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی تجویز می‌شود.
کاربردهای تازه برای داروها در حال کشف شدن است و ممکن است این موضوع بر روی افراد سالم نیز تاثیرات مثبتی داشته باشد. نمونه‌ی دیگر «ویاگرا» است که تا به امروز موفق‌ترین دارو بوده است. اما واقعیت این است که میلیون‌ها نفر از مردان در حقیقت به خاطر تاثیرات جانبی این دارو از آن استفاده می‌کنند: این دارو در اصل برای درمان آنژین ساخته شده بوده!
در ادامه‌ی این برنامه خواهیم دید در حالی که صد میلیون زن در سراسر جهان قرص ضدبارداری مصرف می‌کنند، مهم‌ترین روش جلوگیری از بارداری در مردان از قرن نوزدهم تا به‌حال تغییری نکرده! آیا ممکن است علت این موضوع آن باشد که شرکت‌های داروسازی قبول کرده‌اند مردان، حاضر به پذیرش عوارض جانبی این داروها – که زن‌ها دهه‌ها است پذیرفته‌اند – نیستند؟
همچنین نگاهی می‌اندازیم به یکی دیگر از داروهایی که جامعه را تغییر می‌دهد: مهارکننده‌ی بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی. این داروها بیشتر با اولین نوع خود، «پروزاک» شناخته می‌شوند که برای بیماری‌های روانی تجویز می‌شد اما بدون اثرات جانبی نیز نبود.
در این برنامه همچنین به جنبه‌های منفی اعتیاد به قرص و دارو نیز می‌پردازیم و در همین رابطه با زنی دیدار می‌کنیم که دهه‌ها است به قرص‌های ضد درد معتاد است.
اما بزرگترین معجزه‌ی طبیعت در عرصه‌ی دارو یعنی آنتی‌بیوتیک‌ها؛ این داروها عمر انسان را افزایش داده‌اند اما آیا ما با مصرف خودسرانه در حال سوءاستفاده از آنتی بیوتیک‌ها هستیم؟ در این برنامه با بیماری آشنا می‌شویم که به علت مقاومت آنتی‌بیوتیکی که در بدنش ایجاد شده به طور جدی در معرض خطر است. با پزشک این بیمار در حالی دیدار می‌کنیم که در تلاش است نوعی آنتی‌بیوتیک برای عفونت این بیمار تجویز کند…
البته شیوه‌های تجویز دارو و قرص نیز در حال تغییر است. به‌طوری که امروز دیگر برای هر بیمار، قرص تجویز نمی‌شود، بلکه قرص برای همه تجویز می‌شود! به عنان مثال قرص‌های پایین‌آورنده‌ی کلسترول را این روزها همه مصرف می‌کنند… اما آیا این موضوع خطرناک نیست؟
در این برنامه همچنین به پرسشی که سال‌ها در انتظار پاسخ است نیز می‌پردازیم: آیا قرصی برای پایان دادن به زندگی وجود دارد؟ در همین رابطه با گروهی از استرالیایی‌هایی آشنا می‌شویم که در حال تلاش برای ساخت این قرص هستند.
قسمت 5 : برای قرن‌ها ما انسانها با شگفتی و حیرت به آسمان شب نگاه کرده‌ایم. آیا ما در این جهان تنها هستیم؟ ما پیام‌های زیادی به اعماق فضا ارسال کرده‌ایم اما تا به‌حال هیچ پاسخی دریافت نکرده‌ایم. اما در چند سال گذشته یک سیگنال مرموز فضایی دنیای اخترشناسی را متحول کرده…
در این برنامه با کوشش‌های انسان برای کشف حیات در بیرون از زمین آشنا می‌شویم.
قسمت 6 : زندگی جاودانه آرزو و رویای همیشگی بشر بوده است. اما آیا این رویا روزی واقعیت پیدا خواهد کرد؟
آیا امروز با تکنولوژی بسیار پیشرفتهای که در اختیار ما است می‌توانیم تغییرات شگرفی در تکامل انسان به وجود بیاوریم؟
در این قسمت از برنامه‌ی «دانستنی‌ها» با «دیمیتری ایتسکوف»، میلیاردر ۳۲ ساله‌ی روسی آشنا می‌شویم. او کسی است که می‌خواهد برای همیشه زنده بماند و برای اینکه این آرزو عملی شود، با برخی از بهترین مغزهای علمی جهان مانند: عصب پژوه‌ها، دانشمندان رباتیک و متخصصان هوش مصنوعی همکاری می‌کند. ممکن است این موضوع در ظاهر شبیه فیلم‌های علمی-تخیلی به‌نظر برسد، اما «ایتسکوف» در این پروژه تنها نیست.
در این برنامه با پیشروترین چهره‌های جهانی و نخبه‌های فناوری در این زمینه آشنا می‌شویم؛ کسانی که تلاش می‌کنند رویای زندگی ابدی را به واقعیت تبدیل کنند.
قسمت 7 : چرا چاقی به یک مشکل بزرگ تبدیل شده و آیا پیشرفتهای علمی می‌توانند در این‌باره راه‌حلی پیدا کنند؟
امروز چاقی معضلی فراگیر است. بیش از ۶۰ درصد از بزرگسالان در بریتانیا اضافه وزن دارند و این درصد در حال افزایش نیز هست. اما آیا راه حل چاقی به همین سادگی است که کمتر بخوریم و بیشتر ورزش کنیم؟!
در این برنامه با دکتر «جایلز یو» متخصص ژنتیک دانشگاه کمبریج همراه می‌شویم. او برای بررسی موضوع چاقی با برخی از افرادی که اضافه وزن دارند در بریتانیا دیدار می‌کند؛ او با کسانی دیدار می‌کند که با چاقی در حال مبارزه هستند و از از آخرین دستاوردهای علمی درباره‌ی این پدیده‌ی جهانی پرده‌برداری می‌کند.
در ادامه برنامه دکتر «یو» عواملی را بررسی می‌کند که ممکن است نقشی در اضافه وزن داشته باشند: از جهش‌های ژنتیکی نادر و متداول شدن غذاهای پرانرژی گرفته تا تجربیات ما از دوران جنینی و سال‌های اولیه‌ی کودکی…
دکتر «یو» همچنین نگاهی می‌اندازد به برخی راه‌حل‌هایی که برای معضل چاقی متداول شده‌اند – مانند عمل جراحی – و همچنین خطرات و مزایای آن.
